Wat met sport kan, kan met cultuur ook

JONGEREN IN DE BUURT BEREIKEN

DE KRACHT VAN CULTUUR IN EEN NIEUW DAGLICHT!

Cultuur verbindt, maar dat gebeurt niet automatisch. Hoe draag jij bij aan de samenhang in een wijk met cultuur? Hoe bereik je bijvoorbeeld jongeren? We spraken met Sinan Kelebek, directeur van SK Coaching. Hij coacht en begeleidt jongeren in verschillende wijken, waarbij hij via sport op een laagdrempelige manier met jongeren in contact komt. Wat kan de culturele sector hiervan leren?

‘Iedereen die je in je leven ontmoet, kan van betekenis zijn voor je toekomst.’

We ontmoetten elkaar voor het interview met Sinan in Peldersveld in een gymzaal van basisschool De Spiegel. Sinan is de gastheer voor jongeren uit de buurt die hier komen sporten. Dit is het terrein van Sinan: ‘Bij binnenkomst wordt van de jongeren verwacht dat ze mij serieus begroeten met een hand of een kist. Met serieus begroeten bedoel ik dat de jongeren naar mij kijken.’ Het is begrijpelijk dat ze Sinan een hand of een doos geven, maar het feit dat ze mij, een vreemdeling, een doos of een hand moeten geven, zegt iets over de filosofie van Sinan: Iedereen die je in het leven tegenkomt, kan van betekenis zijn voor je toekomst. Sinan coacht en begeleidt jongeren in verschillende wijken en gebruikt sport als middel om gemakkelijk met deze groepen in contact te komen. De begeleiding van de sportactiviteiten is in handen van jongeren uit de buurt die hiervoor zijn opgeleid. Ze worden gebruikt als rolmodel voor de groeiende jeugd in de buurt.

In gesprek met jongeren

‘Ik ben in 2010 begonnen in het jeugdwerk in Amsterdam Oost en IJburg. Op IJburg ging het zo slecht dat de gemeente daar een Johan Cruijff Court heeft verwijderd omdat er te veel overlast was van jongeren. Ik ben toen in gesprek gegaan met de jongeren en bewoners uit de omgeving. Samen met de moeders uit de buurt hebben we een sportactiviteit opgezet waar jongeren en buurtbewoners samenkomen. Hierdoor is de sociale cohesie groter geworden: moeders spelen opnieuw een belangrijke rol in het leven van jongeren.’

In Zaanstad werkt Sinan op dezelfde manier: ‘Ik praat met de buurt. Ik zoek plekken op waar jongeren zijn en praat met ze. In eerste instantie is dit vaak een kleine groep. Als deze jongeren het leuk vinden, nemen ze andere jongeren mee.’

Van buiten naar binnen
‘Vanaf de plek op straat zoek ik naar een plek waar mensen ook binnen kunnen sporten. Zo zijn we niet afhankelijk van het weer en wat nog belangrijker is: ik ben binnen de gastheer en kan de jongeren aansturen als er een grens wordt overschreden. Buiten is dit minder mogelijk, omdat het openbaar terrein is en er veel afleiding is. Ook kunnen we hier naar een kleedkamer als we ongestoord een gesprek met elkaar willen voeren.’

‘De groep jongeren is gestaag gegroeid, in deze sportschool zitten 30 tot 40 jongeren, bij Pascal Zuid (de andere locatie) zitten 60 tot 70 jongeren. We bereiken nu jongeren van 12 tot 16 jaar, maar uiteindelijk willen we ook iets doen voor de oudere jongeren.’

De activiteiten worden begeleid door Sinan en een aantal jongeren uit de buurt die bij hem stage lopen of samenwerken. Dit zorgt ervoor dat de doelgroep een bekend gezicht heeft als begeleider tijdens de activiteiten. De jongeren zien de begeleiders niet alleen in de sportschool, maar ook in de buurt en op straat. Ook hier kunnen de begeleiders de jongere aanspreken op zijn/haar gedrag. De jongeren ervaren dat ongewenst gedrag niet alleen gevolgen heeft binnen de sportschool, maar ook daarbuiten.

Coach als rolmodel
‘Ik kies iemand uit de buurt die de jongeren kennen om hen te coachen. Hij is een rolmodel voor de jongeren. Dit hoeft niet noodzakelijkerwijs iemand te zijn met een hbo-opleiding. Een dergelijke opleiding betekent niet automatisch dat hij goed met jongeren overweg kan. De verbinding tussen de jongeren en de coach is belangrijker dan de mate waarin iemand is opgeleid.’

De toekomst
‘Ik wil als organisatie in kleine stapjes groeien, omdat ik geloof dat je dan kwaliteit kunt garanderen. Ik breng nu ook veel tijd door achter mijn computer, dat hoort erbij, maar het leukste vind ik als ik 1-op-1 contact heb met de doelgroep zelf. Ik wil contact houden met alle jongeren. Nog niet zo lang geleden ben ik naar Zaandam verhuisd. Ik zou graag nog steeds in deze omgeving in Assendelft willen werken. Ik begrijp dat daar ook behoefte is aan soortgelijke activiteiten en begeleiding.’

Tips voor de culturele sector
‘Als je hier met jongeren aan de slag wilt, zou ik klein beginnen, met een paar jongeren die op straat rondhangen. Zoek dan als coach iemand uit de buurt die de jongeren kennen, dit hoeft geen professional te zijn. Het hoeft dus geen getrainde kunstdocent te zijn. Het is belangrijker dat iemand contact maakt met de jongeren dan dat iemand heel goed is in zijn vak.

De band die je opbouwt met de jongeren en ouders is belangrijker dan de uitkomst van het culturele project

‘Vanaf de straat kun je zien of er in de buurt een ruimte is voor activiteiten. Luister goed naar de jongeren over wat ze graag zouden willen doen op het gebied van kunst en cultuur. Informeer de ouders en nodig de ouders uit. Nog idealer is het als er ook een aanbod is voor de ouders, zodat de ouders elkaar ook vaker ontmoeten. De band die je opbouwt met de jongeren en ouders is belangrijker dan de uitkomst van het culturele project.’

SK-coaching coacht en begeleidt jongeren in diverse wijken, waarbij zij sport gebruikt als middel om gemakkelijk in contact te komen met verschillende doelgroepen. Binnen de activiteiten werken we actief aan het ontwikkelen van vaardigheden, zoals: samenwerken, omgaan met teleurstellingen, elkaar helpen etc. Daarnaast werken we spelenderwijs aan het versterken/leren van normen en waarden.
Lees meer.

Sinan was IJburger (Amsterdam) van het Jaar 2017.

Tip – Lees ook het interview met De Wereld Kindertheater , dat jongeren bereikt via de wijken (in Haarlem).