“Kunst en cultuur is verbinding, punt.”
Informatiebijeenkomst cultuur in het sociaal domein.
Hoe kunnen kunst, cultuur & sport sociale relaties tussen mensen versterken? Op maandag 27 juni 2024 was Stefania Maginzali, docent Social Work en voormalig opbouwwerker, te gast bij FluXus om antwoord te geven op deze vraag. De conclusie van de kunstvakdocenten die benieuwd waren naar de mogelijkheden van cultuureducatie in het sociaal domein: kunst is verbinding, punt.
Wat is ‘het sociaal domein’ eigenlijk precies? Sociaal domein is een beleidsterm en staat voor de uitvoering van voornamelijk deze drie wetten:
Sinds 2015 zijn gemeentes verantwoordelijk voor het vormgeven en uitvoeren van deze drie wetten. Dit doen ze samen met maatschappelijke organisaties. Zij organiseren dat bijvoorbeeld via sociale wijkteams, die de taak hebben om de inwoners van de gemeente ondersteunen.
Zaanstad telt 11 sociale wijkteams. Zij werken samen met onder meer basisscholen, huisartsen en het Jeugdteam. Hun werk bestaat uit opbouwwerk, Sociaal Juridische Dienstverlening en jongeren- en kinderwerk. Het motto daarbij is: Met een sterk sociaal domein draag je bij aan een sterke sociale basis.
De sociale basis is “het geheel van informele sociale verbanden (buurten, groepen, verenigingen, netwerken, gezinnen) aangevuld en ondersteund vanuit de lokale overheid, organisaties, diensten en voorzieningen, die het mogelijk maakt dat inwoners de mogelijkheden hebben om te participeren in sociale relaties op een manier die hun welzijn, capaciteiten en individueel potentieel verbetert.” (Jansen et al., 2021).
Oftewel: vanuit welke wet je ook werkt, je werkt samen om mensen fijn te kunnen laten (samen)leven.
Een sociale basis bestaat uit drie lagen:
Kunst haalt je uit je comfortzone. En dat is waar verandering begint. Kunstenaars kunnen daarom het opbouwwerk ondersteunen. Maar ze zijn alleen verantwoordelijk voor het behalen van het doel van hun project of les. De opbouwwerkers waarmee ze samenwerken zijn cruciaal in het werken aan een gezonde sociale basis.
De wijkteams en alle partijen waarmee zijn samenwerken werken aan die sociale basis. Dat doen zij door te bewegen over twee assen:
Stefania ziet de kracht van kunst en cultuur op elk vlak in deze assen. Creatieve processen zetten namelijk vaak veranderingsprocessen in beweging
Een belangrijk uitgangspunt van opbouwwerkers is: perspective matters. Zij gaan uit van kansen en mogelijkheden in plaats van problemen en het negatieve. Het is belangrijk dat kunstenaars die in het sociaal domein willen werken deze filosofie onderschrijven.
Deze bijeenkomst is een eerste aanzet voor een gesprek tussen opbouwwerkers en kunstenaars over hun samenwerking. En dat smaakt naar meer… Hoe bereiken de bevindingen van kunstenaars beleidsmakers en hoe kun je de samenwerking met opbouwmedewerkers optimaliseren? Fluxus blijft bijdragen aan de dialoog!
Dit artikel vertelt over de bijeenkomst Cultuur in het sociaal domein, die FluXus organiseerde op 3 juli 2024 voor kunstvakdocenten.
FluXus is het centrum voor de kunsten in Zaanstad. Samen met anderen willen wij zoveel mogelijk Zaankanters in aanraking brengen met kunst en cultuur.
FLUXUS – locatie muziek
Westzijde 148
1506 EK Zaandam
FLUXUS – locatie Verkadefabriek
Westzijde 168
1506 EK Zaandam
